Opieńka miodowa (Armillaria mellea)

Opieńka miodowa to grzyb, który rośnie głównie na drzewach liściastych i iglastych, a także na ich pniach i korzeniach. Jest to grzyb symbiotyczny, który tworzy sieć grzybni pod ziemią, wpływając na korzenie drzew. Ma kapelusz o średnicy 5-15 cm, który w młodym stanie jest półkulisty, a później staje się płaski, z lekko schodzącymi brzegami. Kolor kapelusza waha się od żółtobrunatnego do pomarańczowo-brązowego. Na trzonie znajduje się charakterystyczny pierścień, który jest białawy lub lekko brązowy. Rurki pod kapeluszem są żółte, a z czasem zmieniają kolor na brązowy. Opieńki rosną zwykle w dużych grupach, tworząc charakterystyczne pierścienie lub "czarcie kręgi" w lesie. W smaku są delikatne, lekko słodkie, z nutą miodu, stąd ich nazwa. Należy pamiętać, że młode opieńki są jadalne, natomiast starsze mogą być trudniejsze do strawienia, a także łatwiej je pomylić z trującymi grzybami.

---

Przykład dania: Zupa krem z opieniek miodowych

Składniki:

• 300 g świeżych opieniek miodowych,
• 1 cebula,
• 1 ząbek czosnku,
• 2 ziemniaki,
• 1 marchewka,
• 1 litr bulionu warzywnego lub drobiowego,
• 100 ml śmietany 30%,
• 1 łyżka masła,
• sól, pieprz,
• świeży tymianek lub natka pietruszki do dekoracji.

Przygotowanie:

1. Opieńki dokładnie oczyść, pokrój na mniejsze kawałki. Jeśli są starsze, należy usunąć twardsze części trzonu.
2. Cebulę i czosnek posiekaj, a marchewkę i ziemniaki obierz i pokrój w kostkę.
3. W dużym garnku rozgrzej masło, dodaj cebulę i czosnek, smaż przez kilka minut, aż się zeszklą.
4. Dodaj pokrojone marchewkę, ziemniaki i grzyby, smaż przez kilka minut.
5. Zalej wszystko bulionem, dodaj sól, pieprz i gotuj na małym ogniu przez około 20-30 minut, aż warzywa będą miękkie.
6. Zupę zmiksuj na gładki krem za pomocą blendera ręcznego lub w tradycyjnym blenderze.
7. Na koniec dodaj śmietanę, dokładnie wymieszaj i dopraw do smaku solą i pieprzem.
8. Podawaj gorącą zupę udekorowaną świeżym tymiankiem lub natką pietruszki.

Smacznego!

Czubajka kania (Macrolepiota procera)

Czubajka kania, znana także jako kania, to jeden z najbardziej rozpoznawalnych i cenionych grzybów jadalnych w Polsce. Ma dużą, białą kapelusz o średnicy 15–30 cm, który początkowo jest wypukły, a później staje się płaski lub lekko wklęsły. Powierzchnia kapelusza jest gładka, o białawym lub kremowym kolorze, często z charakterystycznym wzorem w postaci łuskowatych łatek. Trzon czubajki kani jest smukły, biały, z pierścieniem na wysokości około 2/3 długości trzonu, który jest ruchomy (można go przesuwać). Miąższ jest biały, a zapach przypomina zapach mąki lub ziarna. Czubajka kania rośnie na otwartych przestrzeniach, takich jak łąki, pastwiska czy w lasach, zwykle w okresie letnim i wczesnej jesieni. Grzyb ten jest łatwy do rozpoznania i bardzo smaczny, pod warunkiem, że nie zostanie pomylony z trującym grzybem – czubajką wiosenną, która ma podobny wygląd, ale jest trująca.

---

Przykład dania: Kotlety z czubajki kani

Składniki:

• 4 duże czubajki kani,
• 1 jajko,
• 2 łyżki mąki,
• 1/2 szklanki bułki tartej,
• 1 cebula,
• 1 ząbek czosnku,
• 2 łyżki masła,
• sól, pieprz,
• 1 łyżeczka majeranku,
• olej do smażenia.

Przygotowanie:

1. Czubajki kani oczyść z ziemi i ewentualnych zanieczyszczeń. Pokrój kapelusze na cienkie plastry, a trzon na mniejsze kawałki.
2. Cebulę i czosnek posiekaj drobno i podsmaż na patelni na 1 łyżce masła, aż staną się złociste.
3. Grzyby przełóż do miski, dodaj podsmażoną cebulę i czosnek, wbij jajko, dodaj mąkę, bułkę tartą, majeranek, sól i pieprz. Wszystko dokładnie wymieszaj, aż uzyskasz jednolitą masę.
4. Z masy formuj kotlety i smaż je na rozgrzanym oleju na złoty kolor, przez 3-4 minuty z każdej strony.
5. Kotlety można podać z ziemniakami, surówką lub jako danie główne.

Pieprznik jadalny (Cantharellus cibarius)

Pieprznik jadalny, znany również jako kurka, to jeden z najbardziej cenionych grzybów jadalnych w Polsce. Ma charakterystyczny, lejkowaty kształt, o kapeluszu w kolorze od intensywnie żółtego do pomarańczowego. Rynienki (zamiast blaszek) pod kapeluszem są dobrze widoczne, w kolorze żółtym lub pomarańczowym, a trzon jest smukły, pełny i jaśniejszy niż kapelusz. Grzyb ten rośnie w lasach liściastych i iglastych, najczęściej w pobliżu drzew takich jak sosny, świerki czy dęby, od późnej wiosny do jesieni. Pieprznik jadalny ma delikatny, lekko pieprzny smak, który nadaje potrawom wyjątkowy aromat. Dzięki temu jest szeroko wykorzystywany w kuchni.

---

Przykład dania: Sos pieprznikowy do mięsa

Składniki:

• 200 g świeżych pieprzników jadalnych,
• 1 cebula,
• 1 ząbek czosnku,
• 100 ml śmietany 30%,
• 1 łyżka masła,
• 1 łyżka mąki,
• 100 ml białego wina (opcjonalnie),
• sól, pieprz, świeży tymianek lub natka pietruszki.

Przygotowanie:

1. Pieprzniki oczyść, pokrój na mniejsze kawałki.
2. Cebulę i czosnek drobno posiekaj.
3. Na patelni rozgrzej masło, dodaj cebulę i czosnek, smaż przez kilka minut, aż cebula się zeszkli.
4. Dodaj pieprzniki, smaż je przez 5-7 minut, aż puszczą wodę i zaczną się rumienić.
5. Jeśli używasz białego wina, wlej je na patelnię i gotuj przez kilka minut, aż odparuje.
6. Dodaj mąkę, dokładnie wymieszaj i smaż jeszcze przez minutę.
7. Wlej śmietanę, dopraw solą, pieprzem i ziołami, gotuj przez kolejne 5 minut, aż sos zgęstnieje.
8. Podawaj sos z mięsem, np. z kurczakiem, wołowiną czy wieprzowiną.

Smacznego! 😊